هوش مصنوعی (AI) چیست؟ کاربردهای هوش مصنوعی
وقتی از هوش مصنوعی صحبت به میان می‌آید اغلب افراد آن را پدیده‌ای دور از دسترس تصور می‌کنند و محدود به تحقیقات علمی و دانشگاهی می‌دانند. با پیشرفت تکنولوژی و سهولت دسترسی بشر به فضای وب، این هوش در ابعاد مختلف زندگی ما نقش‌های متنوعی ایفا می‌کند، از یک جست‌وجوی ساده گرفته تا گشتن در فضای مجازی یا تشخیص چهره و هر چیزی که فکرش را بکنید. اینجا قصد داریم چیستی آن را بیان و مختصراً به برخی کاربردهای آن اشاره کنیم، اگر به این بخش علاقه‌مند هستید با ما همراه شوید.
هوش مصنوعی چیست؟
به زبان ساده هوش مصنوعی نوعی شبیه‌سازی هوش انسانی برای کامپیوتر است، در واقع ماشینی است که مانند هوش انسان برنامه‌نویسی شده و می‌تواند بسیاری از کارهایی که انسان انجام می‌دهد را تقلید کند. هوش انسان سه بخش کلیدی دارد که در یادگیری و حل مسئله به کار می‌آید. این بخش‌ها شامل: یادگیری، استدلال و درک است که در این تکنولوژی شبیه‌سازی شده است.
احتمالاً شما هم با ابزارهایی مثل سیری، کورتانا و الکسا برخورد داشته‌اید یا ساده‌تر از آن ممکن است جست‌وجوی صوتی گوگل را امتحان کرده باشید، این‌ها نمونه‌های بارز هوش مصنوعی در دنیای امروز است. داستان اما به اینجا ختم نمی‌شود و این تکنولوژی صرفاً برای تسهیل در انجام کارهای روزمره ساخته نشده است، بلکه در بخش‌های مهم‌تر و حیاتی کاربرد دارد.
جالب است بدانید که پایه‌های هوش مصنوعی که امروزه آن را می‌شناسیم در جنگ جهانی دوم و برای رمزگشایی از پیام‌های طرف مقابل بنا شده است و در واقع اصول اولیه یادگیری ماشینی (machine learning) که از شاخه‌های هوش مصنوعی کنونی است در آن زمان شکل گرفته است.
انواع سطوح هوش مصنوعی
هوش مصنوعی را بر اساس آنچه از دنیای بیرون درک می‌کند می‌توان به سه سطح تقسیم کرد:
هوش مصنوعی محدود
این سطح از درک بیرونی جزء اولین نمونه‌های هوش مصنوعی ساخته شده است و تنوع زیادی دارد، بازی شطرنج، تشخیص چهره و حتی خودروهای خودران که سیستم طراحی شده در آن توانایی یادگیری رانندگی را دارد از این نوع است. در واقع هوش مصنوعی محدود میزان مشخصی از توانایی‌های بشر را در یک زمینه خاص به کار می‌برد.
هوش مصنوعی عمومی
در شکل تئوری، هوش مصنوعی عمومی می‌تواند؛ مانند یک انسان دنیای اطرافش را تجزیه‌وتحلیل کند و فعالیت‌های متعددی انجام دهد. این سطح از تکنولوژی به‌صورت کاربردی وجود ندارد و این آینده‌ای است که برای نوع محدود دیده می‌شود، همچنین در صورت پیشرفت می‌تواند در بسیاری از موارد جای نیروی انسانی را بگیرد.
سوپرهوش مصنوعی
در این سطح، هوش مصنوعی علاوه بر تقلید از هوش انسانی دارای هوش فرابشری است و می‌توان گفت تهدیدی برای بشر خواهد بود.
هوش مصنوعی چگونه یاد میگیرد؟
همان‌طور که گفتیم این تکنولوژی ساختار هوش انسانی را تقلید می‌کند و یادگیری هم یکی از اجزای جدایی‌ناپذیر ذهن انسان است. یادگیری ماشین یا Machine Learning این امکان را به سیستم‌ها می‌دهد تا به‌صورت خودکار و بدون برنامه‌ریزی روند یادگیری و پیشرفت را طی کنند. یادگیری ماشینی بر توسعه برنامه‌هایی تمرکز دارد که بتوانند با دسترسی به داده‌ها، به طور خودکار برای یادگیری خود اقدام کند.
یادگیری ماشین چطور کار می‌کند؟
در این سیستم روند یادگیری با داده‌ها و مشاهدات شروع می‌شود، از تجربه‌ها و دستورالعمل‌ها استفاده می‌کند تا به یک الگوی مشخص برسد، پس از آن سیستم می‌تواند فرایند حل مسئله و تصمیم‌گیری را انجام دهد.
امروزه الگوریتم‌های بسیاری برای یادگیری ماشین وجود دارد و به طور مداوم در حال تغییر است. هدف این الگوریتم‌ها این است که ماشین بتواند داده‌ها را با موفقیت تحلیل کند و فراتر از نمونه‌های آموزش‌داده‌شده به یادگیری ادامه دهد.
به‌طورکلی تمام الگوریتم‌های یادگیری ماشین در زمینه‌های زیر فعالیت می‌کنند:
• نمایش: مجموعه‌ای از طبقه‌بندی‌کننده‌ها
• ارزشیابی: معروف به عملکرد هدف/ نمره دهی
• بهینه‌سازی: روش جست‌وجو، طبقه‌بندی بر اساس بالاترین امتیاز
یادگیری عمیق
یادگیری عمیق که برای دانشمندان علم داده بسیار کاربردی است و نوع دیگری از یادگیری سیستم‌ها به شمار می‌رود. در علم داده دانشمندان نیاز به تجزیه‌وتحلیل و تفسیر حجم زیادی از داده‌ها دارند که ماشین‌هایی با یادگیری عمیق این روند را تسهیل می‌کنند.
هوش مصنوعی چه کاربردهایی دارد؟
اگر در حال راه‌اندازی یا ارتقای یک کسب‌وکار هستید، خوب است بدانید یکی از کاربردهای هوش مصنوعی که امروزه می‌شناسیم در این حوزه است و با استفاده درست از آن می‌توانید پیشرفت قابل‌توجهی در کسب‌وکار خود شاهد باشید.
سئو یا بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو بر اساس همین هوش کار می‌کند و صرفاً به کسب‌وکار مجازی محدود نمی‌شود. دیگر حضور در دنیای وب به‌سادگی گذشته نیست و نیاز به متخصصی دارد که الگوریتم‌های گوگل را بشناسد. پیشنهاد می‌کنیم برای بهبود و ارتقای کسب‌وکارتان آموزش‌هایی هرچند ابتدایی در حوزه سئو، ربات‌ها و شناخت الگوریتم‌های گوگل را در برنامه خود قرار دهید.
کاربرد دیگری که افراد زیادی با آن سروکار دارند کنسول بازی ایکس‌باکس 360 است، کنسولی که پس از سال‌ها تحقیق و توسعه امکان درک ساختار سه‌بعدی بدن انسان را فراهم کرد.
به‌طورکلی در هر بخشی که داده وجود داشته باشد، هوش مصنوعی به کار می‌آید برای مثال در حوزه پزشکی و سلامت که پزشکان نیاز دارند حجم زیادی از داده‌های بیمار را تحلیل کنند نیاز است از این تکنولوژی بهره بگیرند و داده‌های هر بیمار را به‌دقت تفسیر کنند.
نقش هوش مصنوعی در بازارهای مالی
جالب است بدانید امروزه این تکنولوژی در حوزه اقتصاد نقش کلیدی پیدا کرده است در بازار بورس نیویورک که در نوع خود بزرگترین در دنیا است، بخش زیادی از معاملات هرروزه توسط ربات‌ها انجام می‌شود.
در سال‌های اخیر با رونق گرفتن بورس در ایران، سامانه‌هایی برای رصد بازار با هوش مصنوعی ایجاد شده است، این سامانه‌ها به‌صورت هوشمند با تحلیل الگوریتم‌ها، ریسک معاملات را اندازه‌گیری و روند بازار را پیش‌بینی می‌کنند.
کاربرد هوش مصنوعی در صنعت
این تکنولوژی امروزه در بسیاری از صنایع مورداستفاده قرار میگیرد، تحقیق و توسعه، طراحی محصول، خط تولید، بسته‌بندی و توزیع از بخش‌هایی است که هرکدام به‌صورت جداگانه نیاز به تحلیل داده‌ها دارد. اگر نگاهی به محصولات تولید شده در حوزه ساختمان داشته باشیم، خواهیم دید که در دنیای امروز این تکنولوژی است که به‌صورت هوشمند خانه‌ها را اداره می‌کند؛ دما و نور هر بخش خانه، دوربین‌های امنیتی، سیستم صوتی و تصویری و بسیاری دیگر از وسایل، مجهز به اینترنت اشیا و قابل‌کنترل به‌وسیله ربات‌ها است.
خلاقیت در به‌کارگیری تکنولوژی
اگر قصد فعالیت در این حوزه دارید پیشنهاد می‌کنیم در گام اول بحث آموزش را جدی بگیرید و در گام بعدی به‌روزرسانی دانش در این حوزه را در دستور کار خود داشته باشید، در گام سوم نیاز است خلاقیت خود را به کار بگیرید و با دانشی که دارید تلفیق کنید به‌این‌ترتیب می‌توانید کاربردهای تازه‌ای برای هوش مصنوعی تعریف کنید و یک کسب‌وکار نو و بی‌رقیب برای خود داشته باشید.
بیان کاربردهای این تکنولوژی صرفاً به‌منظور آشنایی علاقه‌مندان است، درست است که این حوزه نوپا، ظرفیت‌های زیادی برای فعالیت دارد، اما این به این معنا نیست که نوآوری جایی در این بخش ندارد.
سخن آخر
در دنیای امروز بسیاری از کارهای روزمره، تجارت و حتی سرگرمی با هوش مصنوعی مدیریت می‌شود، بنابراین لازم است هر فردی هرچند ساده اطلاعاتی در این حوزه داشته باشد، اینجا به طور مختصر درباره این تکنولوژی و کاربرد آن سخن گفتیم. امید است برای علاقه‌مندان به این حوزه مفید باشد.
دیدگاهتان را بنویسید